Trauma en PTSS

Wat is trauma?

Het woord 'trauma' vindt zijn oorsprong in het Grieks en betekent letterlijk 'wond' of 'verwonding'. Een verwonding kan zowel lichamelijk als psychisch en emotioneel van aard zijn.

Wanneer kun je spreken van een traumatische gebeurtenis?

Een gebeurtenis op zichzelf is niet traumatisch, maar het effect ervan op jou als mens kun je wel als traumatisch ervaren. Verschillende factoren beïnvloeden de kans dat je een gebeurtenis als traumatisch ervaart. Allereerst speelt de mate van controleerbaarheid, voorspelbaarheid en de ernst van de gebeurtenis een rol. Ook persoonlijke factoren zijn van belang, zoals leeftijd, emoties tijdens en na de gebeurtenis, de persoonlijke betekenis die je eraan geeft en de ervaren doodsangst. Ten slotte hebben ook omgevingsfactoren invloed. Met name de reactie en ondersteuning die je van anderen ervaart tijdens en na de gebeurtenis.

Welke effecten kan trauma hebben in het hier-en-nu?

Trauma kan op verschillende manieren invloed hebben op het heden. Hieronder staan enkele symptomen die zich kunnen voordoen na het meemaken van een of meer traumatische gebeurtenissen. Je kunt bijvoorbeeld:

• last krijgen van terugkerende pijnlijke herinneringen en nachtmerries.
• heftig emotioneel of lichamelijk reageren tijdens situaties die lijken op de traumatische gebeurtenis. Dit zijn intrusieve symptomen.
• situaties, plekken of aspecten die je herinneren aan het trauma gaan vermijden.
• negatieve overtuigingen over jezelf (bijvoorbeeld: 'ik ben niets waard'), anderen ('de ander is niet te vertrouwen') of de wereld ('de wereld is een slechte plek') ontwikkelen. Ook kunnen gedachten over de oorzaak of het gevolg van het trauma vertekend raken, bijvoorbeeld door te denken dat de traumatische gebeurtenis jouw schuld was. Dit kan leiden tot vervreemding van anderen en een verminderd vermogen om positieve emoties te ervaren.
• prikkelbaarder worden en woede-uitbarstingen krijgen.
• je roekeloos gaan gedragen en gedrag vertonen waarin je niet goed voor jezelf zorgt, zoals teveel alcohol drinken.
• overmatige alert worden of overdreven schrikreacties vertonen.
• slaapproblemen ontwikkelen en concentratieproblemen ervaren.
• terugkerende suïcidale (zelfmoord) gedachten hebben.
• lichamelijke klachten krijgen.

Wat is een posttraumatische stressstoornis?

Er is sprake van een posttraumatische stressstoornis (PTSS) wanneer bepaalde kenmerken, zoals hierboven genoemd, aanwezig zijn. Tijdens onze eerste gesprekken onderzoek ik of jouw situatie voldoet aan de criteria voor een posttraumatische stressstoornis.

Hoe wordt trauma/PTSS behandeld?

Traumagerichte therapieën zoals EMDR en imaginaire exposure (onderdeel van cognitieve gedragstherapie) zijn momenteel de meest effectieve behandelingen bij trauma en posttraumatische stressstoornis (PTSS). De richtlijnen van de Geestelijke Gezondheidszorg (GGZ) beveelt deze therapieën als eerste keus aan. Bij Puur Psychologie bied ik zowel EMDR als imaginaire exposure aan. Samen met jou maak ik een zorgvuldige afweging om te bepalen welke behandeling voor jou het meest geschikt is.